استفاده از آمار مکانی به منظور بررسی عوامل تاثیرگذار بر تخریب جنگل با بهره گیری از سیستمهای اطلاعات مکانی

از مهم ترین اهداف آمار، می توان تولید بهترین اطّلاعات از داده های موجود و سپس استخراج دانش از آن اطّلاعات را ذکر کرد. شیوه های مختلفی برای مطالعات آماری وجود دارد که در تمامی آنها، اثر تغییرات در یک یا چند متغیر مستقل روی رفتار متغیر وابسته مشاهده می شود. این قابلیت و توانمندی برای آمار و روشهای آماری سبب گردیده تا کاربرد این علم برای تعیین عوامل موثر بر پدیده های مختلف، و ارزیابی میزان تاثیرگذاری آنها بر این پدیده ها روز به روز گسترش یابد. یکی از پدیده هایی که همواره همراه طبیعت بوده و امروزه بر اثر عواملی همانند: استفاده نادرست انسان از طبیعت، فرسایش خاک، خشکسالی، سیل، جابجایی مردم بومی و... در حال گسترش است، تخریب جنگل می باشد. با توجه به اهمیت جنگلها به عنوان منابع طبیعی با سرعت تجدید بسیار پایین و در اغلب موارد تجدید ناپذیر، شناسایی عوامل موثر بر تخریب این منابع و ارزیابی میزان تاثیرگذاری هریک از آنها به منظور تدوین برنامه های مناسب جهت حفاظت از جنگلها و کاهش سرعت تخریب آنها لازم و ضروری می باشد. تخریب جنگل با همه عوامل مختلف تشکیل آن و اشکال گوناگونش دارای یک بعد مکانی می باشد، به طوری که می توان آن را تابعی از شاخصهای مختلف مکانی و زمانی دانست. نقش کلیدی علوم آماری در تحلیل انواع داده ها به ویژه داده هایی با منشاء مکانی سبب گردیده تا شاخه ای از آمار به نام آمار مکانی در انجام آنالیز این گروه از داده ها مورد استفاده قرار گیرد. آمار مکانی یا بعبارت دیگر تحلیلهای مکانی در آمار، شامل مجموعه تکنیکهای آماری هستند که پدیده ها و موجودیتها را بر اساس خصوصیات مکانی، توپولوژیکی یا هندسی آنها مطالعه می نمایند. اغلب مطالعاتی که تاکنون در زمینه ارزیابی عوامل تاثیرگذار بر تخریب جنگل با استفاده از آمار مکانی انجام گرفته اند، از مدل رگرسیون به عنوان روش ارزیابی عوامل موثر و تعیین میزان تاثیر گذاری آنها بر تخریب جنگل استفاده نموده اند. بر همین اساس و با توجه به دو حالته بودن متغیر وابسته در زمینه پدیده مورد مطالعه ( تخریب یا عدم تخریب جنگل)، در این تحقیق پس از انجام مطالعه جامع بر روی روشهای مختلف رگرسیون شامل: رگرسیون ساده، رگرسیون چندگانه، رگرسیون لجستیک، رگرسیون ترتیبی و مدلهای خطی تعمیم یافته، با بهره مندی از مفاهیم مطرح در آمار مکانی، یک مدل رگرسیون لجستیک توسعه یافته با استفاده از متغیرهای مکانی، جهت مدلسازی ارتباط میان تخریب جنگل و عوامل تاثیرگذار بر این پدیده و همچنین ارزیابی میزان تاثیرگذاری هر یک از عوامل مذکور پیشنهاد گردیده و برای ارزیابی میزان تاثیرگذاری عوامل موثر بر تخریب جنگلهای شمال ایران بکار گرفته شده است.